Islam di Kemboja

Islam ialah agama majoriti Cham(juga dipanggil Islam Khmer) dan penduduk melayu ialah penduduk minoriti di Kemboja. Menurut Po Dharma, terdapat 150 000 hingga 200 000 umat Islam di sana pada tahun 1975. Penganiayaan dibawah pemerintahan Khmer Rouge menghakis bilangan mereka. Namunpada akhir tahun 1980-an mereka mungkin tidak dapat mengembalikan kekuatan mereka dahulu. Pada tahun 2009, pusat penyelidikan Pew menganggarkan 1.6 % daripada penduduk atau 236 000 ialah penduduk beragama Islam. Umat Islam Cham adalah Sunni bermazhab Shafii. Terdapat juga masyarakat Islam Ahmadiyya berkembang di Kemboja. Po Dharma membahagikan Islam Cham di Kemboja kepada bahagian tradisionalis dan ortodoks.

Penduduk Cham turut mempunyai masjid sendiri. Pada tahun 1962, terdapat 100 buah masjid di Kemboja. Pada akhir abad ke-19, umat Islam Kemboja membentuk sebuah masyarakat yang bersatu di bawah kuasa empat agama iaitu kenamaan bupti, tuk kalih, Raja kalik dan tvan pake. Sebuah majlis terpenting di kampung-kampung Cham terdiri daripada beberapa orang bilal, katib dan labi. Empat orang kenamaan tertinggi dan hakem dikecualikan daripada membayar cukai peribadi dan mereka dijemput untuk menyertai upacara nasional yang besar di mahkamah diraja. Setelah Kemboja mencapai kemerdekaan, Islam diletakkan dibawah seliaan majlis lima anggota yang akan mewakili masyarakat dalam majlis-majlis rasmi dan berhubung dengan masyarakat Islam yang lain. Setiap masyarakat Islam mempunyai hakem yang memimpin masyarakat dan masjid, seorang imam yang memimpin solat dan bilal yang azan.  Semenanjung Chrouy Changvar yang berdekatan dengan Phnom Penh dianggap sebagai pusat kerohanian penduduk Cham dan beberapa orang pegawai yang menetap di sana. Setiap tahun, akan ada beberapa orang Cham mengkaji Al-Quran di Kelantan, Malaysia dan beberapa orang lagi menuntut ilmu mahupun menunaikan haji di Mekah. Menurut perangkaan dari tahun 1950-an, kira-kira 7% daripada Cham telah menyempurnakan haji dan ini membolehkan mereka memakaki kopiah atau serban sebagai tanda pencapaian mereka.

Penduduk Cham tradisional mengekalkan tradisi purba serta upacara Islam mahupun pra-Islam. Mereka menganggap Allah sebagai tuhan yang berkuasa, di samping mengiktiraf amalan lain yang bukan Islam.  Mereka lebih akrab dalam pelbagai sudut dan Champantai Vietnam daripada mereka adalah umat Islam yang lain. Pembesar agama Cham tradisional (dan Cham di Vietnam) beerpakaian putih dan mereka turut mencukur kepala serta muka. Mereka percaya pada kuasa sihir dan ilmu hitam. Pada mereka amalan kuasa sihir mampu mengelakkan kematian atau penyakit secara perlahan mahupun ganas.  Walaupun mereka tidak menunjukkan minat untuk menunaikan haji di Mekah dan solat lima waktu tetapi penduduk Cham tradisional meraikan perayaan Islam dan ritual yang lain.

Sebahagian besar Cham ortodoks telah menerima pakai agama konformis kerana kenalan rapat mereka serta perkahwinan campur dengan masyarakat Melayu. Malah mereka telah menggunakan adat istiadat Melayu dan organisasi keluarga serta bertutur dalam bahasa Melayu.Selain itu mereka juga turut menghantar jemaah haji ke Mekah dan menghadiri persidangan Islam antarabangsa. Konflik antara tradisional dan ortodok Cham meningkat antara tahun 1954 dan 1975. Contohnya, mereka memecah belahkan penduduk kampung dan setiap kumpulan akhirnya mempunyai masjid sendiri dan organisasi yang berlainan agama.

Menurut sumber Cham,sebanyak 132 buah masjid telah dimusnahkan semasa pemerintahan Khmer Rouge, dan pelbagai barangan lain dirosakkan serta umat Islam tidak dibenarkan beribadah. Kemudian sejak rejim Vietnam memasuki PRK, Islam telah diberi kebebasan yang sama rata dengan Buddisme. Vickery percaya bahawa kira-kira 185 000 penduduk Cham tinggal di Kemboja pada pertengahan tahun 1980-an dan bilangan masjid adalah sama seperti tahun 1975. Pada awal tahun 1981, terdapat enam buah masjid di kawasan Phnom Penh dan “nombor baik” di wilayah-wilayah, tetapi pembesar Islam telah menolak dakwaan tersebut, tetapi hanya 20 daripada 113 kependetaan Cham sebelumnya yang paling menonjol di Kemboja terselamat selepas tamat pemerintahan.